Rollen bij grensoverschrijdend gedrag – hoe meet je dat?

Onderzoekers van de Vrije Universiteit en de Open Universiteit hebben, in een recent gepubliceerd onderzoek, een meetinstrument ontwikkeld om verschillende rollen bij grensoverschrijdend gedrag op het werk in kaart te brengen. Stel je merkt dat je naaste collega voortdurend negatieve feedback krijgt van de leiding. Wat doe je dan? Kijk je toe of juist weg? Kom je voor die collega op of pak je de kans om er zelf beter van te worden. Je bent geneigd om te denken dat je het voor die collega zal opnemen- maar onderzoek wijst uit dat mensen heel verschillend reageren in zo’n situatie.

Daarbij komt dat situaties in de loop der tijd veranderen waardoor er opnieuw een afweging volgt. Bijvoorbeeld je leidinggevende is een tijdje ziek en een aantal collega’s roept hoe grensoverschrijdend ze is. Hou je in zo’n geval je mond, of kies je ervoor de anderen te steunen. In dat geval wissel je van rol. Ook de gepijnigde collega heeft ineens geen slachtoffer rol meer en de leiding verandert zo in slachtoffer. Onderzoek gaf aan dat de dader en slachtofferrol 50% overlapt. Daarnaast zijn er wel 13 rollen die omstanders kunnen aannemen. En deze verwisselen ook van rol naar dader of slachtoffer. Een dynamisch proces en dat zet vraagtekens bij het huidige onderzoek en beleid. Vragenlijsten gaan tot nu toe uit van de slachtoffer rol en vertrouwenspersonen zijn er alleen voor het slachtoffer.

Een meting over de diverse dynamische rollen die werknemers aannemen zou de situatie van grensoverschrijdend gedrag beter in beeld brengen. De INWBQ is zo’n instrument dat de frequentie van divers negatief gedrag als bijvoorbeeld pesten, intimidatie of agressie meet naar zes wisselende rollen.

De publicatie over het meetinstrument is te vinden via: IJERPH | Free Full-Text | Beyond Bullying, Aggression, Discrimination, and Social Safety: Development of an Integrated Negative Work Behavior Questionnaire (INWBQ) (mdpi.com)

Meer informatie kan verkregen worden via de onderzoekers: cm.verschuren@vu.nl

terug naar het overzicht