HFNL2021: Let's get physical!

Human Factors NL Jaarcongres 2021
2 november 2021 - Faculteit Industrieel Ontwerpen, TU Delft

Deelnemers aan het congres kunnen via deze link en het gemailde wachtwoord de slides van de verschillende presentaties terugkijken.

Foto's: Desiree Pikaar


Programma

Plenaire sessie, sessievoorzitter Roeland Motmans, voorzitter VerV

Keynote 1: The future of work - workers and robots improving each other
Prof.dr.ir. David Abbink (TU Delft)
David Abbink is hoogleraar in Haptic Human-Robot Interaction, bij de afdeling Cognitive Robotics aan de faculteit 3mE van TU Delft. Gedreven door de visie om mens en intelligente machine beter te laten samenwerken, geeft hij leiding aan het Delft Haptics Lab en de Human-Robot Interaction groep. Daarnaast is prof. Abbink recent directeur onderzoek van AiTech en van het nieuwe onderzoekscentrum FRAIM, waar onderzoek wordt verricht naar het vormgeven van relaties tussen werkers en lerende robots op de werkvloer.


Parallelle sessies (blok A)

Sessie A1: Thermische belasting
Chair: Coen Bongers (Radboudumc)

Veel werknemers worden op de werkvloer met regelmaat blootgesteld aan hittestress en door klimaatverandering en de opwarming van de aarde wordt dit een steeds groter probleem. Deze sessie gaat in op de temperatuurregulatie van het menselijk lichaam, de wet en regelgeving omtrent hittestress op de werkvloer en mogelijke interventies voor werknemers.

Onderwerpen en sprekers:

  • Algemene introductie in de thermofysiologie en hittestress op de werkvloer - Coen Bongers (Radboudumc)
  • Wet- en regelgeving rondom hittestress op de werkvloer - Khalid Azougagh (FNV)
  • Praktijkvoorbeelden van hittestress op de werkvloer - Hein Daanen (VU)
  • COVID-19 en hittestress op de werkvloer / gebruik koelvesten - Yannick de Korte (Radboudumc)

Sessie A2: Inclusieve ergonomie op de werkvloer
Chair: Roeland Motmans (Vlaamse Ergonomie Vereniging - VerV)

Een inclusieve maatschappij integreert mensen met een beperking ook op de werkvloer. Deze sessie illustreert hoe dit in praktijk wordt aangepakt met cases uit de sectoren van zorg, industrie en kantoor. Naast specifieke oplossingen voor het individu, streeft ergonomie uiteraard ook naar een integrale aanpak.

Onderwerpen en sprekers:

  • Inclusief telewerkbeleid voor medewerkers met beperking - Jenifer Schmit (Vlaamse Overheid)
  • Integrale aanpak voor mensen met blijvende beperking - Hanne Kenis (Back-IN)
  • Hoe zorgen voor medewerkers met een handicap in de zorg - Filip Buckens (UZ Gent)

Sessie A3: Ergonomische principes in de tandheelkunde: bekend, maar toch onbemind. Waarom?
Spreker: Amber Denekamp (Terzet)

In de tandheelkunde is veel bekend over de prevalentie van beroepsgerelateerde klachten en tandartsen weten er ook van, maar negeren toch vaak adviezen. Hoe komt dat? In deze sessie bespreekt Amber Denekamp de resultaten uit haar onderzoek, samen met haar praktijkervaringen. Tandartsen kiezen er vaak willens en wetens voor om de eigen gezondheid en welzijn te negeren, omdat ze vaak andere prioriteiten stellen. Wat zijn deze prioriteiten dan? En hoe kan je hier mee om gaan? Graag brengt Amber hiermee ook de discussie op gang of dit in vergelijkbare beroepen herkenbaar is, en wat de rol van een ergonoom kan zijn.

Amber Denekamp doet onderzoek naar het gebruik van ergonomische principes binnen de tandheelkunde. Vanwege haar specialisatie ziet ze jaarlijks zo’n 100 tandartsen.

Sessie A4: TOP campagne: Hoe krijg je de juiste boodschap op de juiste plek?
Sprekers: Jeffrey de la Fuente en Yasmine Abiadh (BKB | Het Campagnebureau)

Hoe bereik je je doelgroep(en) met jouw boodschap en hoe overtuig je ze om hun houding en gedrag te veranderen? Campagnebureau BKB deelt 10 campagne lessen en laat zien hoe ze voor het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zorgen voor gedragsverandering bij werkgevers en werknemers rondom fysieke over- en onderbelasting.


Plenaire sessie, sessievoorzitter dr. Maaike Huijsmans, Public & Occupational Health, Amsterdam UMC

Keynote 2: Physical activity at work and health: do we need a new approach to research and practice?
Prof.dr. Andreas Holtermann (The National Research Centre for the Working Environment, Denmark)
Andreas Holtermann is professor of musculoskeletal disorders and physical workload at the National Research Centre for the Working Environment, Copenhagen, Denmark. His main field of research is on occupational physical activity, health and employability, and workplace preventive interventions.

Professor Holtermann is bekend van zijn werk en publicaties op het gebied van het Goldilocks Principle en de physical activity paradox: waarom heeft (zware) fysieke activiteit op de werkvloer niet hetzelfde gezonde effect als fysieke activiteit in de vrije tijd? En hoe kunnen we deze situatie veranderen?


Parallelle sessies (blok B)

Sessie B1: Onbewuste fysieke belasting in beeld
Sprekers: Renske Landman (ErgoS Human Factors Engineering), Jeanette Jelijs (UMC Groningen), Flip Katter (UMC Groningen)

Hoe meet je fysieke belasting in de praktijk? De Centrale Dienst Proefdieren is een facilitaire dienst van het Universitair Medisch Centrum Groningen waar dierexperimenteel onderzoek wordt uitgevoerd. Hoewel het niet blijkt uit de verzuimcijfers, hebben de leidinggevenden het gevoel dat de fysieke belasting van de diervrzorgers (te) groot is. Een ergonomisch onderzoek is daarom gestart om een beeld te krijgen van de mogelijke problemen en zo tot geschikte verbeteringen te komen. Door middel van observaties, interviews en de Vragenlijst Bewegingsapparaat (VBA) zijn de werkzaamheden in kaart gebracht. Daarnaast is een inschatting gedaan van de impact van de toekomstige veranderingen op de werkwijze en fysieke belasting en er worden oplossingsrichtingen aangedragen.

Sessie B2: De kracht van oefenen
Chair: Maurice Arets, Register Bedrijfsfysiotherapeut (Nederlandse Vereniging voor Bedrijfs- en arbeidsfysiotherapeuten)
Sprekers: Monique Filart (Saxion Hogeschool), Maurice Arets (Arets-Ergonomie),
Yvonne van Zaanen (Visiek Bedrijfsfysiotherapie)

Is oefenen effectief bij werkgerelateerde musculoskeletale klachten en terugkeer naar werk? Oefenen op kracht of op vaardigheid? Of hangt dat samen met het soort werk? Op welke manier wordt myofeedback in de praktijk ingezet?

In deze workshop duikt de Nederlandse Vereniging voor Bedrijfs- en Arbeidsfysiotherapeuten de diepte in aan de hand van bewezen effectieve én op de praktijk gebaseerde oefeningen en methoden.

Sessie B3: Does every move count equally?
Moderators: Bart Cillekens, Maaike Huysmans, Allard van der Beek, Pieter Coenen (Amsterdam UMC, afdeling Public and Occupational Health)

Bewegen heeft een positieve invloed op de gezondheid; het voorkomt chronische ziekten en verhoogt de levensverwachting. De internationale beweegrichtlijnen van de WHO zijn in het afgelopen jaar daarom herzien met als voornaamste boodschap ‘Every Move Counts’; elke vorm van beweging helpt mee om je gezondheid te verbeteren. Maar gaan deze gezondheidswinsten ook op voor de beweging die we hebben op ons werk?

Onderzoek toont aan dat de gezondheidswinst van bewegen niet lijkt niet op te gaan voor werknemers die veel bewegen op het werk. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat werknemers met fysiek zware beroepen een kortere levensverwachting hebben dan mensen met zittende beroepen. Deze verschillen in gezondheidseffecten worden de Physical Activity Paradox genoemd. Every Move Counts lijkt dus voornamelijk op te gaan voor het bewegen in de vrije tijd; bewegen tijdens het werk lijkt niet te zorgen voor gezondheidswinst.

In deze sessie geven we een toelichting op de physical activity paradox en brainstormen we over de vraag: Hoe kunnen we werknemers met zwaar fysiek werk motiveren om ook buiten het werk beweegnormen te behalen? Of moeten we op zoek naar een manier waarop ze minder belast worden op het werk, zodat ze in hun vrije tijd ‘gezonder’ kunnen bewegen? Let’s get less physical at work?!

Sessie B4: Technologie in beweging
Chair: Frans Steenbrink (Vereniging voor Bewegingswetenschappen Nederland​, VvBN)
Sprekers: Frans Steenbrink (VvBN), Daphne Geerse (LUMC)

Technologie is overal om ons heen. Ook…of we kunnen beter zeggen: juist binnen de verschillende disciplines waar Bewegingswetenschappen een rol spelen. Of het nou om innovatie of implementatie gaat, om technologie kun je niet heen bewegen.

Tijdens deze sessie zal een dwarsdoorsnede gegeven worden van verschillende technologieën en hun toepassingen op het vlak van menselijk bewegen. Denk hierbij aan Augmented Reality applications om loopvaardigheid te trainen, manipulaties van omgevingen met bewegende platformen om valrisico in kaart te brengen, of feedback over bewegingsparameters voor revalidatie van patienten met aangeboren hersenletsel.

Sessie B5: Fieldlab UPPS
Sprekers: Toon Huysmans, Anton Jellema (TU Delft)

Het Fieldlab UPPS heeft als doel de kennisontwikkeling rondom het ontwerpen van Ultra Personalised Products and Services (UPPS) te versnellen door bedrijven en creatieve professionals de mogelijkheid te bieden om in een samenwerking met het Fieldlab kennis en ervaring op te doen. Hierbij kunnen zij gebruik maken van de expertise van Fieldlab UPPS en haar faciliteiten, waaronder verschillende 3D en 4D scanners, andere meetapparatuur en de ervaring met creatie van digitale mensmodellen. In deze workshop wordt de laatste kennis op dit gebied gedeeld, geïllustreerd met lopende projecten in het lab.


Plenaire sessie, sessievoorzitter Marijke Melles, voorzitter Human Factors NL

Keynote 3: One size fits some. Gender bias in design.
Ir. Maartje van Proosdij, recentelijk afgestudeerd op het onderwerp “gender bias in design” aan de faculteit Industrieel Ontwerpen, master Design for Interaction, TU Delft

Waarom is het voor vrouwen gevaarlijker om auto te rijden? Waarom werkt spraakherkenningssoftware beter voor mannen? Waarom zijn verschoontafels alleen te vinden in de damestoiletten? In haar thesis onderzocht Maartje hoe producten en diensten gebruikers onbedoeld kunnen discrimineren op basis van hun geslacht.

Het project “One Size Fits Some: Gender Bias in Design” is bedoeld om bewustzijn te creëren voor gender bias in ontwerpen en geeft een nieuw perspectief op wat het betekent om inclusief te ontwerpen. Dit project was eerder te zien in de tentoonstelling “Voices of Women in Science” van de TU Delft Library, en in de livecast serie “Designing Cities For All” van Pakhuis de Zwijger.


Presentaties van de genomineerden voor de Human Factors NL Scriptieprijs 2021 & uitreiking door juryvoorzitter prof.dr. Hein Daanen

  • Kristi Bergman - Universiteit Utrecht, Department of Information and Computing Sciences - Winnaar HFNL Scriptieprijs 2021
    Dark patterns - Malicious interface design from a user's perspective
  • Femke van Diemen - Vrije Universiteit Amsterdam, Faculty of Behavioural and Movement Sciences
    Cooling methods in the military field
  • Vera van Dijk - HAN University of Applied Sciences, Built Environment
    Horen door te kijken. Gebouwtoegankelijkheid voor Doven


SPONSOREN
Het Human Factors NL Jaarcongres 2021 werd mede mogelijk gemaakt door:

Matador, Health2Work, TIller, Wilkhahn, Ergotron, Xsens en Pausit